ÇOCUĞUN GELİŞİM AŞAMALARI
 

1-MOTOR GELİŞİM VE ÖZELLİKLERİ   

İlk üç ay içinde

    Gözleri ile hareket eden şekilleri takip edebilir ,kucağa alındığında kafasını dik tutabilir , yüz üstü yatarken kafasını bir miktar yukarı kaldırabilir ve yanlara çevirmeye çalışır, kollarını hareket ettirebilir,ellerini yumruk haline getirebilir.

Üç altı ay arasında

    Nesne ve oyuncakları yakalamaya çalışır onlara uzanmaya çalışır , eline aldığı nesneleri ağzına götürmeye çalışır, hoşuna giden nesnelere uzanmaya çalışır. Kafasını yüz üstü yatarken tam dik kaldırabilir. Kafasını tutabilir.

Altı oniki ay arası

    Oturabilir , emekleyabilir , tutunarak ayağa kalkabilir , 12. ayın sonuna doğru ayakta çok kısa süreli durabilir ,ayakta tutulduğunda ayaklarını hareket ettirir, ufak eşyaları ve oyuncakları iterek yuvarlayabilir , elleri arasında oyuncak geçişi yapabilir, sırt üstü yatarken düz dönebilir, işaret parmağı ile nesneleri gösterebilir.

Oniki onsekiz ay arası

    Yürür , elinden tutulduğunda merdiven tırmanır ,ayakta iken çömelebilir,ayağı ile topa vurabilir,yere doğru eğilir , destekle zıplayabilir, kaşığı rahatlıkla tutabilir.

Onsekiz yimidört ay arası

    Kapıyı açabilir , kendi başına merdivenden inip çıkabilir , bir elini daha çok kullanmaya başlar , oyuncakları ile oynarken el becerilerini rahatlıkla kullanabilir (2-3 küpten kule yapabilir ).

İki üç yaş arası

    Düşmeden koşabilir , bazı çizgileri taklit eder , merdivenden rahatlıkla kendi başına inip çıkabilir , oyuncakları ile oynarken el becerilerini rahatlıkla kullanabilir ,düğmesini açabilir,üç tekerlekli bisikleti sürebilir ,tek ayak üstünde kısa bir süre durabilir , bir bardak suyu taşıyabilir ,yürürken engelleri adım atarak rahatlıkla geçer , rahatlıkla çömelip kalkabilir , geri geri yürüyebilir ,

Üç dört yaş arası

    Tek ayağı üzerinde uzun süre durabilir , ayakkabısını giyer , kendini doyurabilir , düz çizgi çizebilir , tek başına dolaşmaya çalışır , çift ayakla 40 cm sıçrayabilir , öne takla atabilir , yardımsız kaydıraktan kayabilir , çömelip kalkma hareketini rahatlıkla yapabilir , oyuncakları ile oynarken el becerilerini rahatlıkla kullanabilir , 40-50 cm den aşağı atlayabilir , tek ayakla sıçrayabilir , dans etme müzik ile beraber tempo tutma , zıplayan topu eli ile tutma , kağıttaki şekilleri boyar , 3-4 renk eşleştirebilir , aynı kartları eşleştirebilir , bazı harfleri eşleştirebilir , artı eksi yapabilir ,

Dört altı yaş arası

    Makasla kağıtları kesebilir , bakarak 1 den 8-9 a kadar sayı yazabilir , öğretilirse adını yazabilir ,sek sek oynayabilir , üçgen ve kare yi kopyalar , kendi giyinir kendi soyunur , ayakkabısını bağlar , yüzünü yıkar , dişini fırçalar , altı yaşında iki tekerlekli bisiklete binebilir , el becerileri gözle görülür bir şekilde gelişir,

DİL GELİŞİMİ VE ÖZELLİKLERİ 

İlk üç ay içinde

    Sese karşı tepki verir , agulama şeklinde sesler çıkarabilir , tanıdık kişi ve eşyaları görünce ellerini sallar gözü ile takip eder , kendi kendine gülümseyebilir ,müzik ve konuşmaya karşı tepki verir , kendi kendine oynarken bazı heceleri tekrarlar , dudakları ile p , b, m gibi harfleri çıkarmaya çalışır.

Üç altı ay arasında

    Çevresinde konuşan kişileri arar , ağlarken konuşulunca rahatlar , agulama şeklinde iletişim kurar , yüksek sesle güler , kendine göre ağlama dışında heceler kullanır,

Altı oniki ay arası

    Annenin sesini taklit etmeye çalışır , cee oyunu oynar , bazı eşyaları ses çıkartmak için kullanır , ma ma -da da gibi sesleri rahatlıkla çıkarır , 12 aya doğru baba  mama der , oyuncakları ve kişileri ile anlamsız dahi olsa konuşmaya çalışır ,

Oniki onsekiz ay arası

   Hızla yeni kelimeleri öğrenmeye devam eder , her gün gördüğü cisimleri adlandırmaya ve onları rahat tanımaya başlar , insanlar ile ilişki kurarken anlamlı kelimeleri çoğunlukla kullanmaya başlar , ailenin öğrettiği kelimeleri kendi kendine tekrarlar ,onsekizinci  aya doğru iki komutu üst üste anlayıp yerine getirir, (bardağı al mutfağa götür gibi ) ,

Onsekiz yimidört ay arası

   İki kelimelik cümleler yapmaya başlar , tanıdıklarının ismini bilir , isteklerini rahatlıkla ifade edebilir , ikiden fazla komutu anlar ve yerine getirir , yirmidördüncü aya doğru üç kelimelik cümleleride konuşur ,

İki üç yaş arası

    Tanıdığı yetişkinler ile rahatlıkla sohbet eder , reddetme ifadesi kullanabilir , cümle yapısı erişkin cümle yapısına benzemeye başlar , vücudunun parçalarını raharlıkla yapar , bütün komutları yerine getirebilir , kelime hazinesi hızla artar,

Üç dört yaş arası

    Konuşma ve cümle kurması erişkine iyice benzemeye başlar , kendine ait yaş , soyad gibi özellikleri bilir , ezberlediği şarkı sözleri vb. rahatlıkla söyler , erişkinler ile rahat sohbet edebilir,

Dört altı yaş arası

   Grup halinde olan konuşmalara katılır , hikaye ve masal anlatır , sayı sayar , kelime hazinesi iyice artmıştır , sıfatları rahat kullanmaya başlar , cümle yapısı ve şekli erişkinle hemen hemen benzer , isteklerini ayrıntıları ile anlatabilir,

SOSYAL VE KİŞİLİK GELİŞİMİ ÖZELLİKLERİ

İlk üç ay içinde

    Anneyi tanıyarak tepki verir , konuşulunca dinler , kucağa alınınca susar , nesneleri takip eder , gülümser

Üç altı ay arasında

    Anne babasına sarılarak kucaklar , nesneleri ve yiyecekleri ağzına götürür,kendiliğinden gülümser , elini uzatır ,

Altı oniki ay arası

    Oyuncakları ile 10-15 dk oynar , ce oyunu oynar , karşılıklı oyun oynar , yabancıları tanır , tanıdıklarına ses çıkartır , anneden ayrı kalınca endişelenir , baba mama gibi kelimeler ile iletişime geçmeye çalışır,

Oniki onsekiz ay arası

    Kendi kendine bardakla su içebilir , kaşıkla yemek yiyebilir , oyuncaklar ile etkileşimi artar , giyimine yardım eder , müzik ile beraber tempo tutabilir , istemediği şeyleri belli eder , ayakkabı çorabını çıkarabilir ,

Onsekiz yimidört ay arası

    Tuvaletini söyleyebilir , istendiğinde ufak komutları yerine getirerek erişkinler ile etkileşime girer , taklide dayalı oyunlar oynar ( bir kutuyu araba gibi sürmek gibi ) ,diğer çocuklara ilgisi artar , diğer çocuklar ile oyuncakları ile beraber oynar , oyuncaklarını diğer çocuklardan kıskanır , rahat su içer , yemek yer,

İki üç yaş arası

    Evcilik oynar , ev işlerine yardım eder , çatal kullanır , giyimini kendi başına yapabilir , tuvaletini haber verir , bazı arkadaşlarına daha fazla ilgi gösterir ,

Üç dört yaş arası

    Diğer çocuklar ile etkileşim ve iletişimi iyice artmıştır , yetişkinlerin söylediklerinin büyük çoğunluğunu anlar , oyunlarındaki kurallara uymaya çalışır , kıyafetlerinin tamamını çıkarabilir , gece tuvalet kontrolünü sağlayabilir , el yüz yıkama diş fırçalama işlemini yapar ,

Dört altı yaş arası

    Sosyal hayata adapte olmaya çalışır , arkadaşları ile uyumu artar , TV da bazı programları takip eder , kendine has özellikler belirir , etrafla etkileşimi iyice artar , kendisi masal anlatabilir ,

ÇOCUĞUN GELİŞİMİNDE GENEL BİLGİLER VE ÖZELLİKLER

    Çocuk yetiştirmek en büyük sanattır . Çocukların genel davranış özelliklerini anlamak , onların ruh dünyalarına inmek gerçekten her anne babanın yapabildiği bir şey değildir . Bazı anne babalar çocukların sadece fiziksel bakımlarına yönelik beslenme  , barınma , sağlık problemlerini gözetip onların olaylar karşısındaki düşündükleri şeyler  , tepkileri , yorumları , üzüntüleri , sevinçleri hesaba katmazlar . Kişisel görüşme ile haberleştiğimiz Amerikalı bir sağlık mensubu şunu söylüyor '' acil sağlık müdahaleleri yaparken olaylardan çocukların etkilendiğini , bazı psikolojik problemlerin oluştuğunu görüyorum , anne babalara veya bakım veren kişilere çocukların sıkıntılarını bahsettiğimde , onlar çocuk ne olacak ki  diyorlar ,ben buna dayanamıyorum ,onlarında ruh dünyası var  '' şeklinde yakınıyordu.

    Hatta günümüzde bırakın ruhsal sorunları , 2000 yılına girdiğimiz bu günlerde, dünyada milyonlarca çocuk kötü bakımdan , basit sağlık sorunlarından , kazalarda , salgın hastalıklarda , anne baba ihmaline bağlı nedenler ile hayatını kaybediyor.

    Herbir çocuğu ayrı bir dünya olarak kabul edip , onların ruhsal sorunlarına inebilmek , ancak eğitim ve anne baba bilinçlendirilmesi ile olacaktır .Ayrıca çocukların yaşadıkları ortamların , çevre imkanlarının , devletin sağlayacağı imkanların çeşitliliği ve kalitesi bu sorunların oluşması ve sürecinde etkili olabilmektedir .

    Çocuk eğitiminde çocuğun gerektiği şekilde yetiştirilmesi ve onun topluma hazırlanması büyük oranda ,  anne babanın hayatın ilk gününden itibaren çocuk ile etkileşimi , konuşmaları , eğitim açısından vermeye çalıştıkları , ev içerisindeki tutumları ,etkili olmaktadır .

    Anne babaların çocuklarının normal bir şekilde sosyal , kişilik  ve   mental motor gelişimin  olması  ve sağlıklı bir psikolojik yapıya sahip olmaları için yapmaları gerekenler :

Dengeli eğitim ve yönlendirme

Anne babanın kendi aralarındaki söz ve davranış   birliği

Çocuğa karşı aşırı hoşgörü veya aşırı disiplin uygulamalarından kaçınmaları

Olaylar ve ilerleyen süreç içerisinde davranış olarak tutarlı olmaları  ve farklı farklı tepki vermemeleri

Çocuğa tepkilerinin yersiz ve abartılı olmaması 

Güzel ve faydalı şeylerde çocuğun davranışlarının onaylanması

Hatalı durumlarda uygun bir şekilde cezalandırılmaları

Yapılan yanlışları  sadece kızarak değil nedenini mantık çerçevesinde  açıklamaları 

Onlara değer vermeleri

Kişilik yapılarına saygılı olmaları

Onlara söz hakkı tanımaları 

Sevildiklerini hissettirmeleri

Onlara güven duygusunu aşılamaları

Sosyal ve psikolojik gelişimini yakından takip etmeleri

Gösterilen davranış problemlerine karşı duyarlı olmaları

Kendi psikolojik çatışmalarını çocuklara yansıtmamaları

ile daha sağlıklı çocuk yetiştirme mümkün olacaktır.

1-KIZ ÇOCUKLARDA NORMAL BOY GELİŞİMİ

2-KIZ ÇOCUKLARDA NORMAL KİLO GELİŞİMİ

3-ERKEK ÇOCUKLARDA NORMAL BOY GELİŞİMİ

4-ERKEK ÇOCUKLARDA NORMAL KİLO GELİŞİMİ

1-KIZ ÇOCUKLARDA NORMAL BOY GELİŞİMİ ÖLÇÜLERİ

Not:bu sınırlar en alt ve en üst değerler olup aradaki değerler normal sınırlarda kabul edilmektedir.

Doğumda 47-53 cm arası

3 .ay       54-64 cm arası

6.ay        58-70 cm arası

9.ay        61-75 cm arası

12.ay      64-80 cm arası

15.ay      68-84 cm arası

18.ay      71-88 cm arası

2.yaş      76-95 cm arası

2.5 yaş   81-100 cm arası

3.yaş      85-104 cm arası

3.5 yaş   89-108 cm arası

4.yaş      92-112 cm arası

4.5 yaş   94-115 cm arası

5.yaş      97-118 cm arası

5.5yaş    100-121 cm arası

6 yaş      103-125 cm arası

6.5 yaş   105-128 cm arası

7.yaş      108-131 cm arası

7.5 yaş   112-134 cm arası

8.yaş      115-137 cm arası

8.5 yaş   117-140 cm arası

9.yaş      120-143 cm arası

9.5 yaş   123-146 cm arası

10.yaş    125-149 cm arası

10.5yaş  129-153 cm arası

11.yaş    133-157 cm arası

11.5yaş  137-161 cm arası

12.yaş    140-165 cm arası

12.5 yaş 143-167 cm arası

13.yaş    144-169 cm arası

13.5 yaş 146-170 cm arası

14.yaş    147-170 cm arası

14.5 yaş 148-170 cm arası

15.yaş    148-171 cm arası

15.5 yaş 148-171 cm arası

16.yaş    148-171 cm arası

16.5yaş  148-171 cm arası

17.yaş    148-171 cm arası     

2-KIZ ÇOCUKLARDA NORMAL KİLO GELİŞİMİ ÖLÇÜLERİ

Not:bu sınırlar en alt ve en üst değerler olup aradaki değerler normal sınırlarda kabul edilmektedir.

Doğumda 2.6-4.3 kg arası

3 .ay        4-7 kg arası

6.ay         5.4-9.2 kg arası

9.ay         6.4-10.8 kg arası

12.ay      7.1-12.1 kg arası

15.ay      7.7-13 kg arası

18.ay      8.3-13.7 kg arası

2.yaş      9.2-15.1 kg arası

2.5 yaş   9.9-16.3 kg arası

3.yaş      10.6-17.5 kg arası

3.5 yaş   11.2-19 kg arası

4.yaş      11.6-20.6 kg arası

4.5 yaş   12-22 kg arası

5.yaş      12.6-23.8 kg arası

5.5yaş    13.2-25.2 kg arası

6 yaş      13.7-26.6 kg arası

6.5 yaş   14.4-28.3 kg arası

7.yaş      15.3-30 kg arası

7.5 yaş   16.2-31.8 kg arası

8.yaş      17.3-34 kg arası

8.5 yaş   18.6-36.5 kg arası

9.yaş      20-39 kg arası

9.5 yaş   21.6-42 kg arası

10.yaş    23-45 kg arası

10.5yaş  24.8-49 kg arası

11.yaş    26.5-53 kg arası

11.5yaş  28-56.6 kg arası

12.yaş    30-59 kg arası

12.5yaş  32-61 kg arası

13.yaş    34-63.3 kg arası

13.5 yaş 36.5-65 kg arası

14.yaş    38-66.3 kg arası

14.5 yaş 39-67 kg arası

15.yaş    40-68 kg arası

15.5 yaş 41-69 kg arası

16.yaş    41-70 kg arası

16.5yaş  42-70 kg arası

17.yaş    43-71 kg arası     

3-ERKEK ÇOCUKLARDA NORMAL BOY GELİŞİMİ ÖLÇÜLERİ

Not:bu sınırlar en alt ve en üst değerler olup aradaki değerler normal sınırlarda kabul edilmektedir.

Doğumda 46-54 cm arası

3 .ay       55-66 cm arası

6.ay        60-72 cm arası

9.ay        64-77 cm arası

12.ay      68-82 cm arası

15.ay      71-86 cm arası

18.ay      75-89 cm arası

2.yaş      77-92 cm arası

2.5 yaş   83-100 cm arası

3.yaş      86-105 cm arası

3.5 yaş   89-109 cm arası

4.yaş      92-114 cm arası

4.5 yaş   95-118 cm arası

5.yaş      98-121 cm arası

5.5yaş    101-125 cm arası

6 yaş      104-127 cm arası

6.5 yaş   106-130 cm arası

7.yaş      109-133 cm arası

7.5 yaş   112-136 cm arası

8.yaş      115-139 cm arası

8.5 yaş   117-142 cm arası

9.yaş      120-145 cm arası

9.5 yaş   122-148 cm arası

10.yaş    125-151 cm arası

10.5yaş  127-155 cm arası

11.yaş    130-158 cm arası

11.5yaş  132-161 cm arası

12.yaş    135-165 cm arası

12.5 yaş 137-168 cm arası

13.yaş    140-171 cm arası

13.5 yaş 143-175 cm arası

14.yaş    146-178 cm arası

14.5 yaş 149-181 cm arası

15.yaş    152-182 cm arası

15.5 yaş 155-184 cm arası

16.yaş    158-185 cm arası

16.5yaş  160-185 cm arası

17.yaş    162-185 cm arası     

4-ERKEK ÇOCUKLARDA NORMAL KİLO GELİŞİMİ ÖLÇÜLERİ

Not:bu sınırlar en alt ve en üst değerler olup aradaki değerler normal sınırlarda kabul edilmektedir.

Doğumda 2.6-4.6 kg arası

3 .ay         4.1-7.5 kg arası

6.ay         5.6-9.7 kg arası

9.ay         6.5-11.3 kg arası

12.ay      7.4-12.5 kg arası

15.ay      8.1-13.5 kg arası

18.ay      8.7-14.3 kg arası

2.yaş      9.1-15 kg arası

2.5 yaş   10.3-17 kg arası

3.yaş      11.1-18 kg arası

3.5 yaş   11.7-19.3 kg arası

4.yaş      12.3-21.1 kg arası

4.5 yaş   12.7-22.6 kg arası

5.yaş      13.4-24 kg arası

5.5yaş    14.1-25.5 kg arası

6 yaş      14.8-26.8 kg arası

6.5 yaş   15.6-28.4 kg arası

7.yaş      16.4-30.1 kg arası

7.5 yaş   17.3-31.9 kg arası

8.yaş      18.1-33.8 kg arası

8.5 yaş   19-36.1 kg arası

9.yaş      19.9-38.6 kg arası

9.5 yaş   21-41.8 kg arası

10.yaş    22-45.7 kg arası

10.5yaş  22.9-49.4 kg arası

11.yaş    24.1-52.8 kg arası

11.5yaş  25.4-56.6 kg arası

12.yaş    26.7-60.1 kg arası

12.5yaş  28.3-64 kg arası

13.yaş    30-67.5 kg arası

13.5 yaş 32-70.4 kg arası

14.yaş    34.2-72.8 kg arası

14.5 yaş 36.8-7.5 kg arası

15.yaş    39.5-77.6 kg arası

15.5 yaş 42.1-79.5 kg arası

16.yaş    44.9-80.8 kg arası

16.5yaş  47.4-82 kg arası

17.yaş    48.4-82.7 kg arası  

NOT:Boy ve kilo ölçülerinde Prof .Dr. Olcay Neyzi , pediatri 1993 , 1.cilt ten faydalanılmıştır. (nobel kitabevi 2.baskı)